[Koszty pracy zdalnej] Istotną kwestią zarówna dla pracownika jak i pracodawcy jest regulacja dotycząca zasad rozliczania kosztów pracy zdalnej. W obecnej wersji projektu ustawodawca przewiduje, że to pracodawca jest zobowiązany do pokrycia kosztów związanych z: instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, kosztów energii elektrycznej oraz niezbędnego dostępu do łączy telekomunikacyjnych. Prawodawca nakłada na pracodawcę również obowiązek pokrycia innych kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej, w przypadku, gdy przewidziane to zostało w porozumieniu pracodawcy z pracownikiem, regulaminie czy poleceniu (o których była mowa w poprzednim wpisie). W projekcie jest, także mowa o ekwiwalencie pieniężnym przysługującym pracownikowi, w sytuacji, gdy między stronami stosunku pracy dojdzie do ustalenia zasad wykorzystywania przez pracownika materiałów i narzędzi, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, których pracodawca mu nie zapewnił.
Projekt ustawy przewiduje możliwość zastąpienia wspomnianego ekwiwalentu, czy też obowiązku pracodawcy do pokrycia kosztów poniesionych przez pracownika, ryczałtem w wysokości odpowiadającej przewidywanym kosztom, które pracownik miałby ponieść w związku z pracą zdalną. Nie ulega wątpliwości, że w chwili obecnej proponowane regulacje dotyczące zasad rozliczeń pracy zdalnej między pracownikiem a pracodawcą nie zostały uregulowane w sposób wystarczająco szczegółowy oraz pozostawiają szerokie pole do interpretacji. Ustawodawca na ten moment nie przewidział konkretnych granic wspomnianego ryczałtu, ekwiwalentu czy też obowiązku pokrycia kosztów. Projekt wskazuje jedynie, że przy ustalaniu wielkości ekwiwalentu bądź ryczałtu powinno brać się pod uwagę normy zużycia materiałów i narzędzi pracy, wliczając w to urządzenia techniczne, ich ceny rynkowe czy ilość wykorzystanego materiału oraz normy zużycia energii elektrycznej. Na chwilę obecną, jak wynika z projektowanych regulacji, ustawodawca przewidział ogólne zasady, którymi strony stosunku pracy mają się kierować przy ustalaniu wzajemnych rozliczeń za wykonywanie pracy zdalnej. Jednocześnie rozsądnym wydaje się postulat dalszego uregulowania opisanych powyżej kwestii w sposób bardziej dokładny, ze wskazaniem np. przedziałów konkretnych kwot ekwiwalentu czy ryczałtu przy zużyciu określonych zasobów energii elektrycznej oraz pozostałych materiałów i narzędzi koniecznych do wykonywania pracy zdalnej.
[Ochrona danych osobowych]
W zakresie ochrony danych osobowych na obecnym etapie prac należy stwierdzić, że regulacje te są dość lakoniczne. Projekt stanowi jedynie, że to pracodawca określa procedury ochrony danych osobowych przyjmowanych przez pracodawcę na potrzeby wykonywania pracy zdalnej. Pracodawca jest również zobowiązany przeprowadzić instruktaż i szkolenie w tym zakresie. Ustawodawca posłużył się przy tym sformułowaniem „w miarę potrzeb”, które uznać można za pojęcie niedookreślone. Nie ma bowiem mowy o tym, o jakie potrzeby dokładnie chodzi, czy mają to być potrzeby szkoleniowe pracowników, czy też jakiekolwiek inne potrzeby pracodawcy wprost nie wskazane w przepisie. Pracownik został natomiast zobowiązany do potwierdzenia w formie papierowej lub elektronicznej, że zapoznał się z procedurami ochrony danych osobowych przyjętych przez pracodawcę.
[Prawa i obowiązki stron]
Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy stanowią niewątpliwie jeden z najistotniejszych aspektów proponowanych zmian. Oprócz wspomnianych już obowiązków pracodawcy w zakresie wzajemnych rozliczeń kosztów pracy zdalnej, ustawodawca wskazał szereg pozostałych obowiązków, do których można zaliczyć m. in.:
• zapewnienie pracownikowi niezbędnych do wykonywania tej pracy szkoleń i pomocy technicznej,
• umożliwienie pracownikowi wykonującemu pracę zdalną dostępu do zakładu pracy, kontaktu z innymi pracownikami, korzystania z pomieszczeń i urządzeń pracodawcy na takich samych zasadach jak ogół pracowników,
• realizacja obowiązków związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, opisanych w dziale X prawa pracy, z wyłączeniem:
– organizacji stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy;
– dbania o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem;
– obowiązków związanych z obiektami budowlanymi i pomieszczeniami pracy, opisanymi w dziale III k.p.;
– zapewnieniem pracownikom posiłków i napojów;
• sporządzenie oceny ryzyka zawodowego;
• niedyskryminowanie pracownika wykonującego pracę zdalną.
Do uprawnień pracodawcy, przyznanych mu przez projekt ustawy zaliczyć można m. in. przeprowadzenie kontroli wykonywania pracy zdalnej przez pracownika, wliczając w to bezpieczeństwo i higienę pracy w miejscu wykonywania tej pracy i w godzinach jej wykonywania przez pracownika. Podczas kontroli pracodawca jest jednak zobowiązany stosować się do zasad ustalonych w porozumieniu, poleceniu bądź porozumieniu z pracownikiem. Kontrola ta musi być również dostosowana do charakteru oraz miejsca wykonywania pracy i nie może ona naruszać prywatności pracownika ani innych osób, jak i utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych w sposób zgodny z ich przeznaczeniem. Kolejnym z uprawnień związanych z kontrolą jest możliwość wezwania pracownika do usunięcia stwierdzonych uchybień we wskazanym terminie albo wycofania zgody na wykonywanie pracy zdalnej. Pracodawca został, także uprawniony do sporządzenia uniwersalnej oceny ryzyka zawodowego dla poszczególnych grup stanowisk pracy zdalnej. Jest to niewątpliwie przepis korzystny dla pracodawcy, który nie musi sporządzać oceny ryzyka zawodowego dla każdego pracownika z osobna.
Przechodząc do obowiązków pracownika wykonującego pracę zdalną, można do nich niewątpliwie zaliczyć konieczność umożliwienia pracodawcy dokonania kontroli w miejscu wykonywania przez pracownika pracy zdalnej. Pracownik został również zobowiązany do złożenia w formie papierowej lub elektronicznej oświadczenia zawierającego potwierdzenie, że stanowisko pracy zdalnej w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą zapewnia bezpiecznie i higieniczne warunki pracy. W projekcie jest również mowa o organizacji przez pracownika stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii.
W zakresie praw pracownika wykonującego pracę zdalną, niewątpliwe jednym z najistotniejszych uprawnień, jest prawo do równego traktowania przez pracodawcę w zakresie: nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania, dostępu do szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji. Za prawo pracownika można również uznać możliwość składania wniosków w formie pisemnej lub elektronicznej, co bezwzględnie stanowi znaczne ułatwienie dla pracownika, dla którego komunikacja elektroniczna zdaje się być najdogodniejszą formą przy wykonywaniu pracy zdalnej. Pracownik ma, także prawo do prywatności, co wprost wyraża projekt zmian w k.p., nakładając na pracodawcę wskazane powyżej obowiązki z zakresu kontroli miejsca wykonywania pracy z poszanowaniem prywatności pracownika.
(MBa)
Potrzebujesz wsparcia z zakresu prawa pracy?
Mamy bardzo bogate doświadczenie w sprawach z zakresu prawa pracy. Jeżeli potrzebujesz wsparcia z zakresu prawa pracy nasi prawnicy służą pomocą. SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI!